Εσωτερικός Έλεγχος Ο.Τ.Α και Εταιρειών
Η ACMAS, διαθέτει εξειδικευμένο τμήμα εσωτερικού ελέγχου προκειμένου υποστηρίξει τους πελάτες της:
- στην βελτίωση και την αποδοτικότητα των διαδικασιών όχι μόνο στα λογιστικά συστήματα, αλλά στο σύνολο των διαδικασιών του οργανισμού.
- στον έγκαιρο εντοπισμό κινδύνων τόσο σε στρατηγικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο και την εφαρμογή διαδικασιών ελέγχου που θα μειώσουν τους κινδύνους σε ένα αποδεκτό επίπεδο.
- μείωση του κινδύνου εσωτερικής ή εξωτερικής απάτης.
Ορισμός εσωτερικού ελέγχου
Σύμφωνα με τον ορισμό του Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών, ο εσωτερικός έλεγχος είναι μια ανεξάρτητη και αντικειμενική διαβεβαιωτική και συμβουλευτική δραστηριότητα, σχεδιασμένη να προσθέτει αξία και να βελτιώνει τις λειτουργίες ενός οργανισμού. Βοηθάει τον οργανισμό να επιτύχει τους αντικειμενικούς σκοπούς του, υιοθετώντας μία συστηματική, επαγγελματική προσέγγιση στην αξιολόγηση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων, των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και εταιρικής διακυβέρνησης.
Αποστολή εσωτερικού ελέγχου
Η αποστολή του Εσωτερικού Ελέγχου είναι «Να ενισχύει και να προστατεύει την αξία του οργανισμού, παρέχοντας αντικειμενική και βάσει κινδύνων διαβεβαίωση, συμβουλές και πληροφόρηση».
Διαφορές εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου
Χρήστες της έκθεσης ελέγχου
Ο εσωτερικός ελεγκτής αναφέρεται στην Διοίκηση ή σε υποεπιτροπή της (πχ επιτροπή ελέγχου).
Σκοπός του ελέγχου
Σε αντίθεση με τον εξωτερικό έλεγχο (έλεγχο Ορκωτών Ελεγκτών - Λογιστών), που αποσκοπεί στην έκφραση γνώμης επί της αξιοπιστίας των οικονομικών καταστάσεων, ο εσωτερικός έλεγχος αποσκοπεί στην δημιουργία αξίας, την προστασία των περιουσιακών στοιχείων της Εταιρίας, την βελτίωση της αποτελεσματικότητας του οργανισμού και την επίτευξη των εταιρικών σκοπών.
Προσανατολισμός
Ο σκοπός του εσωτερικού ελέγχου είναι η επίτευξη των στόχων της Διοίκησης, δηλαδή επικεντρώνεται στο μέλλον, ενώ το αντικείμενο του εξωτερικού ελέγχου είναι η έκφραση γνώμης επί ιστορικής χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.
Συμμετοχή της Διοίκησης
Σε αντίθεση με τον εξωτερικό έλεγχο όπου τα αντικείμενα και η μεθοδολογία του ελέγχου καθορίζονται από τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα και την Νομοθεσία, στον εσωτερικό έλεγχο τα αντικείμενα και το εύρος του ελέγχου γίνεται με την συμμετοχή της Διοίκησης.
Ορισμός ελεγκτικού κινδύνου
Τόσο ο εσωτερικός, όσο και ο εξωτερικός έλεγχος ακολουθούν μία προσέγγιση βάσει κινδύνων. Ωστόσο, στον εξωτερικό έλεγχο ελεγκτικός κίνδυνος θεωρείται ο κίνδυνος που έχει ο ελεγκτής (όχι η εταιρία) να εκφράσει λανθασμένη γνώμη επί των οικονομικών καταστάσεων.
Βελτίωση των λειτουργιών
Ο εξωτερικός ελεγκτής στο τέλος του ελέγχου, ενημερώνει την Διοίκηση για τις αδυναμίες που εντόπισε κατά την διάρκεια του ελέγχου του, στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου. Σε αυτό το σημείο αναφέρεται ότι ο εξωτερικός ελεγκτής δεν εξετάζει (και δεν είναι υποχρεωμένος να εξετάσει), την λειτουργική αποτελεσματικότητα όλων των εσωτερικών ελέγχων αλλά αυτούς που είναι σχετικοί με την μείωση του ελεγκτικού κινδύνου.
Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου είναι πιο διευρυμένος και συγκεκριμένα να ενημερώσει την διοίκηση για αδυναμίες στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου και των λειτουργιών, να συμβουλεύσει, να διευκολύνει και να συντονίσει βελτιώσεις των λειτουργιών και των ελέγχων (εκτός εάν η διοίκηση αναφέρει ρητά ότι αναγνωρίζει τον κίνδυνο και τον αποδέχεται ως αναπόσπαστο μέρος των δραστηριοτήτων του οργανισμού).
Ρόλος στην αποτροπή και τον εντοπισμό απάτης
Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου, ο ρόλος του εξωτερικού ελεγκτή είναι να εκφράσει γνώμη σχετικά με το εάν οι οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη λάθη ή παραλείψεις, λόγω απάτης ή σφάλματος. Ωστόσο, η Διοίκηση είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή διαδικασιών προκειμένου να αποτραπούν και να εντοπιστούν έγκαιρα περιπτώσεις σφάλματος ή απάτης.
Ο εσωτερικός έλεγχος έχει πιο διευρυμένο ρόλο και συγκεκριμένα, η λειτουργία του εσωτερικού ελέγχου αναλαμβάνει:
- Να εντοπίσει τις μορφές απάτης στις οποίες είναι εκτεθειμένος ο οργανισμός.
- Να αξιολογήσει την σημαντικότητα του βάσει αντίκτυπου και πιθανότητας.
- Να θέσει ελεγκτικούς μηχανισμούς οι οποίοι θα αποτρέπουν και θα εντοπίζουν έγκαιρα φαινόμενα πιθανής απάτης, με έμφαση στις πιο επικίνδυνες περιοχές.
- Παρέχει συνεχή εποπτεία των διαδικασιών.
Επιπλέον, ο έλεγχος περιλαμβάνει όλα τα περιουσιακά στοιχεία, ακόμα και αυτά τα οποία δεν περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις (πχ βάσεις δεδομένων πελατολογίου κτλ).
Ωστόσο, ο εσωτερικός ελεγκτής, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ειδικός επαγγελματίας στον κίνδυνο απάτης (fraud examiner).
Τελική έκθεση
Οι εκθέσεις των εξωτερικών ελεγκτών είναι τυποποιημένες και δημοσιεύονται, ενώ οι εκθέσεις του εσωτερικού ελεγκτή διαμορφώνονται αναλόγως των αναγκών και διανέμονται εσωτερικά.
Κοινά στοιχεία εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου
- Υπόκεινται σε κανόνες δεοντολογίας προκειμένου να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους και να παρέχουν αντικειμενικές κρίσεις
- Διενεργούν ελέγχους βάσει διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων και διαδικασιών
- Συμβάλλουν στην αξιοπιστία της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.
- Έχουν ρόλο στην αποτροπή και στον εντοπισμό φαινομένων απάτης
- Υπόκεινται σε ποιοτικούς ελέγχους
- Υπόκεινται σε υποχρεώσεις συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισης
- Συντάσσουν επίσημες, γραπτές αναφορές
- Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει πεδίο συνεργασίας μεταξύ εξωτερικών και εσωτερικών ελεγκτών
Βασικές αρχές του εσωτερικού ελεγκτή
H ACMAS, έχει υιοθετήσει πλήρως τους κανόνες δεοντολογίας του Ινστιτούτου των Εσωτερικών Ελεγκτών, οι οποίοι συνοψίζονται ως ακολούθως:
Ακεραιότητα
Η ακεραιότητα των εσωτερικών ελεγκτών εδραιώνει την εμπιστοσύνη και παρέχει έτσι τη βάση για στήριξη της κρίσης τους
Αντικειμενικότητα
Οι εσωτερικοί ελεγκτές επιδεικνύουν το υψηλότερο επίπεδο επαγγελματικής αντικειμενικότητας κατά τη συγκέντρωση, αξιολόγηση και κοινοποίηση των πληροφοριών για τη δραστηριότητα ή τη διαδικασία που εξετάζεται. Οι εσωτερικοί ελεγκτές προβαίνουν σε μια ισορροπημένη εκτίμηση όλων των σχετικών περιπτώσεων και δεν επηρεάζονται αδικαιολόγητα από τα δικά τους συμφέροντα, ή τα συμφέροντα άλλων, κατά το σχηματισμό των κρίσεων.
Εμπιστευτικότητα
Οι εσωτερικοί ελεγκτές σέβονται την αξία και την κυριότητα της πληροφόρησης που λαμβάνουν και δεν κοινοποιούν πληροφορίες χωρίς κατάλληλη εξουσιοδότηση, εκτός εάν υπάρχει νομική ή επαγγελματική υποχρέωση για να γίνει κάτι τέτοιο.
Επάρκεια
Οι εσωτερικοί ελεγκτές χρησιμοποιούν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις εμπειρίες που απαιτούνται για την παροχή των υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου.
Υπηρεσίες που αναλαμβάνονται
Πλήρης ανάληψη (out - source) της λειτουργίας του εσωτερικού ελέγχου
Η Εταιρία μας αναλαμβάνει όλες τις λειτουργίες του εσωτερικού ελέγχου, όπως τον σχεδιασμό και την εκτέλεση του ετήσιου πλάνου ελέγχων, την σύνταξη αναφορών προς το Διοικητικό Συμβούλιο ή την επιτροπή ελέγχου.
Από κοινού (co - source) ανάληψη της λειτουργίας του εσωτερικού ελέγχου
Η Εταιρία μας αναλαμβάνει μέρος της λειτουργίας του εσωτερικού ελέγχου, περιλαμβανομένης και της εκπαίδευσης του προσωπικού.
Ποιοτικοί έλεγχοι τμήματος εσωτερικού ελέγχου
Το Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών IIA (Institute of Internal Auditors) και τα Επαγγελματικά Πρότυπα (International Professional Practices Framework), απαιτούν από τους εσωτερικούς ελεγκτές να υπόκεινται σε ποιοτικό έλεγχο ανά πέντε έτη κατ’ ελάχιστο και τα αποτελέσματα του να ανακοινώνονται στην επιτροπή ελέγχου της Εταιρίας ή στο Διοικητικό Συμβούλιο. Η Εταιρία μας αναλαμβάνει, τις εξωτερικές αξιολογήσεις.